Czym jest wniosek o zabezpieczenie roszczenia majątkowego?
Wniosek o zabezpieczenie roszczenia majątkowego to skuteczne narzędzie prawne, które pomaga zabezpieczyć Twoje interesy finansowe przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd. Dzięki niemu możesz uchronić się przed utratą możliwości wyegzekwowania należności w przyszłości, szczególnie gdy istnieje ryzyko, że dłużnik może próbować ukryć lub pozbyć się majątku.
Zabezpieczenie może przyjąć różne formy, takie jak:
- Zajęcie rachunku bankowego dłużnika
- Ustanowienie hipoteki przymusowej na nieruchomości
- Zajęcie ruchomości
- Zakaz zbywania lub obciążania nieruchomości
- Zajęcie wynagrodzenia za pracę
Pamiętaj: Wniosek o zabezpieczenie możesz złożyć zarówno przed wszczęciem postępowania (jako osobny dokument), jak i w trakcie już toczącego się procesu.
Niezbędne elementy wniosku o zabezpieczenie
Prawidłowo przygotowany wniosek o zabezpieczenie roszczenia majątkowego powinien zawierać:
1. Oznaczenie sądu, do którego kierujesz wniosek
2. Dane wnioskodawcy (Twoje dane) i przeciwnika (dłużnika)
3. Wartość przedmiotu sporu
4. Dokładne określenie dochodzonego roszczenia
5. Wskazanie sposobu zabezpieczenia
6. Uprawdopodobnienie roszczenia
7. Uprawdopodobnienie interesu prawnego
8. Uzasadnienie wniosku
9. Wykaz załączników
10. Twój podpis
Uprawdopodobnienie roszczenia oznacza, że musisz przedstawić dowody wskazujące na istnienie Twojego roszczenia – mogą to być umowy, faktury, wezwania do zapłaty czy korespondencja z dłużnikiem.
Interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia istnieje, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia. Musisz wykazać, że bez zabezpieczenia osiągnięcie celu postępowania może być zagrożone – na przykład gdy dłużnik wyprzedaje majątek lub podejmuje inne działania mogące utrudnić późniejszą egzekucję.
Jak przygotować wniosek krok po kroku
1. Określ, do którego sądu kierujesz wniosek – właściwym będzie sąd rozpoznający sprawę lub sąd właściwy do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji. W przypadku wątpliwości, sprawdź właściwość rzeczową i miejscową sądu zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego.
2. Przygotuj dane stron:
– Twoje pełne dane jako wnioskodawcy (imię, nazwisko, adres, PESEL)
– Pełne dane przeciwnika (imię, nazwisko/nazwa firmy, adres, PESEL/KRS/NIP)
3. Sformułuj precyzyjnie żądanie:
– Określ dokładną kwotę roszczenia, włącznie z ewentualnymi odsetkami
– Wskaż podstawę prawną roszczenia (np. art. 471 Kodeksu cywilnego przy niewykonaniu umowy)
– Jasno określ, o jaki sposób zabezpieczenia wnioskujesz
4. Wybierz odpowiedni sposób zabezpieczenia:
– Przy roszczeniach pieniężnych najczęściej stosuje się zajęcie rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę lub ustanowienie hipoteki przymusowej
– Wybierz sposób adekwatny do wysokości roszczenia i sytuacji majątkowej dłużnika – zbyt daleko idące zabezpieczenie może zostać uznane za nadmierne i sąd może odmówić jego udzielenia
5. Przygotuj przekonujące uzasadnienie:
– Opisz szczegółowo okoliczności sprawy, przedstawiając chronologię zdarzeń
– Wyjaśnij, z czego dokładnie wynika Twoje roszczenie i dlaczego jest zasadne
– Wskaż konkretne fakty świadczące o istnieniu interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia (np. dłużnik wyprzedaje majątek, ukrywa dochody, przenosi własność na inne osoby)
6. Zgromadź i dołącz dowody:
– Kopie umów, faktur, wezwań do zapłaty
– Całość korespondencji z dłużnikiem, zwłaszcza tej potwierdzającej istnienie zobowiązania
– Dokumenty potwierdzające próby ukrycia majątku przez dłużnika (jeśli takie posiadasz)
– Wydruki ze stron internetowych, zrzuty ekranu, oświadczenia świadków – wszystko, co może uprawdopodobnić Twoje roszczenie
Złożenie wniosku i opłaty sądowe
1. Złóż wniosek w biurze podawczym właściwego sądu lub wyślij listem poleconym. Możesz również skorzystać z elektronicznego biura podawczego, jeśli dane sąd oferuje taką możliwość.
2. Przygotuj odpowiednią liczbę kopii:
– Jeden egzemplarz dla sądu
– Po jednym egzemplarzu dla każdego z przeciwników
– Jeden egzemplarz dla siebie (na którym uzyskasz potwierdzenie złożenia)
3. Uiść opłatę sądową:
– Wynosi ona 1/4 opłaty, jaką należałoby uiścić od pozwu o to roszczenie, nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 1000 zł
– W przypadku zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania, opłata ta zostanie zaliczona na poczet opłaty od pozwu
– Opłatę możesz uiścić przelewem na rachunek bankowy sądu lub za pomocą znaków opłaty sądowej
4. Dołącz dowód uiszczenia opłaty do wniosku – bez tego dokument może nie zostać rozpatrzony.
Jeśli składasz wniosek o zabezpieczenie w trybie pilnym, wyraźnie zaznacz to na piśmie i na kopercie. W uzasadnionych przypadkach sąd może rozpoznać taki wniosek nawet w ciągu 24 godzin.
Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć
1. Nieprecyzyjne określenie roszczenia
– Dokładnie wskaż kwotę i podstawę prawną roszczenia
– Unikaj ogólników i niejasnych sformułowań
– Pamiętaj, że sąd nie będzie domyślał się, czego dokładnie żądasz
2. Brak odpowiedniego uprawdopodobnienia roszczenia
– Dołącz wszystkie posiadane dowody, nawet te, które wydają Ci się mniej istotne
– Opisz szczegółowo okoliczności sprawy, nie pomijając żadnych istotnych faktów
– Pamiętaj, że na etapie zabezpieczenia nie musisz udowadniać roszczenia z całą pewnością – wystarczy je uprawdopodobnić
3. Niewykazanie interesu prawnego
– Wyjaśnij konkretnie, dlaczego brak zabezpieczenia utrudni lub uniemożliwi wykonanie przyszłego orzeczenia
– Wskaż konkretne działania dłużnika, które uzasadniają potrzebę zabezpieczenia (np. zbywanie majątku, ukrywanie dochodów)
– Pokaż związek między tymi działaniami a ryzykiem niewykonania przyszłego wyroku
4. Wybór nieadekwatnego sposobu zabezpieczenia
– Dopasuj sposób zabezpieczenia do sytuacji majątkowej dłużnika i rodzaju roszczenia
– Pamiętaj, że zabezpieczenie nie może być nadmiernie uciążliwe dla przeciwnika – sąd oceni proporcjonalność żądanego zabezpieczenia
– Jeśli znasz konkretne składniki majątku dłużnika (nieruchomości, pojazdy, rachunki bankowe), wskaż je precyzyjnie we wniosku
Co dalej po złożeniu wniosku?
1. Sąd rozpoznaje wniosek niezwłocznie, nie później niż w terminie tygodnia od jego złożenia. W praktyce, w sprawach pilnych, może to nastąpić nawet tego samego dnia.
2. W przypadku uwzględnienia wniosku, sąd wydaje postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia. Sąd może udzielić zabezpieczenia w sposób, o jaki wnioskujesz, lub wybrać inny sposób, który uzna za odpowiedni w danej sytuacji.
3. Po uprawomocnieniu się postanowienia (lub wcześniej, jeśli sąd nada mu rygor natychmiastowej wykonalności), możesz przystąpić do jego wykonania:
– W przypadku zabezpieczeń wykonywanych przez komornika (np. zajęcie ruchomości, rachunku bankowego) – złóż wniosek do komornika wraz z kopią postanowienia o zabezpieczeniu
– W przypadku hipoteki przymusowej – złóż wniosek do sądu wieczystoksięgowego właściwego dla miejsca położenia nieruchomości
– Pamiętaj o terminach – wniosek egzekucyjny do komornika należy złożyć w ciągu dwóch miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia
4. Zabezpieczenie upada po upływie miesiąca od uprawomocnienia się orzeczenia uwzględniającego roszczenie albo od uprawomocnienia się postanowienia o odrzuceniu apelacji lub innego środka zaskarżenia. Możesz jednak złożyć wniosek o przedłużenie zabezpieczenia na czas potrzebny do wykonania tytułu wykonawczego.
Uwaga: Jeśli wniosek o zabezpieczenie został złożony przed wszczęciem postępowania, pamiętaj o konieczności wniesienia pozwu w terminie dwóch tygodni od doręczenia postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia. W przeciwnym razie zabezpieczenie upadnie automatycznie.
Prawidłowo przygotowany i złożony wniosek o zabezpieczenie roszczenia majątkowego znacząco zwiększa Twoje szanse na skuteczne wyegzekwowanie należności w przyszłości. Daje Ci przewagę czasową i zabezpiecza majątek dłużnika przed jego ukryciem czy zbyciem. Pamiętaj, że w skomplikowanych sprawach warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże przygotować wniosek w sposób optymalny dla Twojej konkretnej sytuacji i zwiększy szanse na pozytywne rozpatrzenie przez sąd.